Net terug van vakantie geef ik mij over aan mijn meest recente hobby: kijken naar het aquarium en tellen van de oranjeroze appelslakken. Even checken of iedereen er nog is. Voor het eerst zie ik de twee grootste kanjers stevig aan elkaar gekleefd over de bodem glijden. Slakkenseks. Live bij mij in de werkkamer. Slakkenseks, dat was ook een item van ‘Noorderlicht’ het wetenschapsprogramma van de VPRO met de bijbehorende website (www.noorderlicht.vpro.nl) waar ze met pakkende titels je interesse voor hun items weten te wekken. Hoe zou je deze week bijvoorbeeld voorbij kunnen gaan aan het ‘Het nut van fractale viezigheid’?
Type bij Youtube ‘slakkenseks’ in en je krijgt een filmpje uit het televisieprogramma met bijna 2 minuten lang slakkenseks fraai in beeld gebracht. Een zoekactie op ‘seks’ op de website van Noorderlicht levert 210 hits op. Seks verkoopt denkt in ieder geval ook de VPRO.
Toch ligt het voor de gemiddelde wetenschapper wat ingewikkelder. De combinatie ‘wetenschap en seks’ doet mij denken aan het boek dat ik een paar weken geleden las: ‘Don’t be such a scientist’ van Randy Olson. Olson was hoogleraar marinebiologie in Harvard voordat hij naar Hollywood verhuisde om acteerlessen te nemen. Hij beschrijft hilarisch hoe hij als wetenschapper zijn improvisatie oefeningen verprutst en welke fouten wetenschappers maken wanneer ze met een groot publiek willen communiceren. Volgens hem moet je laveren tussen twee belangrijke fouten: de fout van onaccuraatheid en die van verveling. Je snapt zelf wel welke fout wetenschappers volgens hem vooral maken.

Het interessantst is zijn ‘vier organen van massacommunicatie’. Wetenschappers communiceren alleen met hun hoofd zegt Olson en bereiken daardoor een heel klein publiek. Om het meest brede publiek te bereiken moet je vanuit het hoofd helemaal omlaag zakken, via het hart (oprechtheid en passie) en onderbuik (humor en intuïtie) naar het kruis (sex appeal). Om naar die onderste regionen af te kunnen dalen heb je spontaniteit nodig, maar spontaniteit is niet objectief en dus niet passend bij wetenschappers.

Ik ken een wetenschapper die onderzoek doet naar hersenactiviteit en seks. Veel van zijn emails verdwijnen bij ontvangers in de spambox.
Wetenschap en seks, het blijft een ongemakkelijk huwelijk.